Sữa thực vật và sữa bò, cái nào tốt hơn?

Những năm gần đây, nhiều người có xu hướng cho con uống sữa hạt, sữa thực vật thay cho sữa bò. Vậy giữa 2 loại sữa này có điều gì khác biệt.

Sữa bò được xem là nguồn dinh dưỡng cực tốt cho sự phát triển của xương, răng, từ đó giúp trẻ tăng chiều cao, cân nặng. Thậm chí có những gia đình để trẻ uống sữa bò thay cho nước lọc, trong khi sữa thực vật thì mới bắt đầu được chú ý trong vài năm trở lại đây.

Ở nhiều nước phương Tây và cả Việt Nam, nhiều gia đình bắt đầu chế độ cắt giảm sữa bò, từ đó mà khuyến khích trẻ uống ít sữa bò đi và thay thế bằng sữa thực vật, sữa được làm từ các loại hạt.

Hãy cùng xem xét những ưu nhược điểm sau để chọn loại sữa phù hợp cho con em mình nhé:

Sữa bò

Sữa bò – nguồn canxi, protein và vitamin tuyệt vời. Ảnh minh họa

Sữa bò là loại thực phẩm lâu đời và được ưa chuộng hàng nghìn năm nay là nguồn canxi, protein và vitamin D tuyệt vời. Những dưỡng chất này đặc biệt cần thiết cho sự phát triển của trẻ và người già, những đối tượng đang cần tăng sức bền của xương.

Sữa bò giàu chất đạm, canxi và hàm lượng protein cao gần gấp đôi các loại sữa khác. Loại sữa này cũng là nguồn cung cấp chất béo và carbohydrate quan trọng.

Bên cạnh đó, các nhà nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, trong sữa bò cũng có chứa một số đặc tính kháng khuẩn, và đã được chứng minh là giúp trẻ sơ sinh chống lại một số virus cúm và nhiễm trùng đường hô hấp.

Tuy nhiên, trong thành phần sữa bò thiếu chất xơ, có chứa nhiều chất béo xấu làm tăng mối nguy hại cho sức khỏe.

Ngoài ra, protein trong sữa bò gây dị ứng với những người không dung nạp lactose (65% dân số) hay gluten khiến họ bị đau bụng, đầy hơi, thậm chí gây tiêu chảy.

Sữa thực vật hay sữa hạt

Sữa hạt – thức uống dinh dưỡng mới được nhiều gia đình lựa chọn. Ảnh minh họa

Sữa hạt là tên gọi các loại thức uống chế biến từ các loại hạt. Theo thành phần dinh dưỡng, những loại sữa hạt có thể chia làm hai nhóm gồm: sữa hạt giàu chất béo, đạm (hạnh nhân, óc chó, các loại đậu…), và sữa hạt ngũ cốc (yến mạch, gạo lứt, khoai lang, ngô…).

Sữa hạt là nguồn dinh dưỡng dồi dào cho mọi độ tuổi từ trẻ em, mẹ bầu, các mẹ cho con bú, đàn ông, phụ nữ đến người lớn tuổi. Bên cạnh lượng protein, chất xơ dễ tiêu hóa thì các loại hạt cũng chứa chất béo không bão hòa (có nhiều trong hạnh nhân), giúp giảm lượng cholesterol có hại cho cơ thể.

Sữa hạt có lượng chất béo cao, đặc biệt là axit béo không no nhiều nối đôi (polyunsaturated fat, PUF) như các axit omega-3, 6, 9 trong khi lượng chất bột đường (carb) chỉ từ 15-45%, thấp hơn trong ngũ cốc. Hơn thế nữa, sữa hạt còn chứa nhiều vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa (anti-oxidants) tốt cho da. Vì lý do này, các nhà dinh dưỡng kết luận rằng sữa hạt là thức uống bổ sung dinh dưỡng rất tốt cho cả nam phụ lão ấu.

Tuy nhiên, dù các loại hạt rất giàu chất đạm, nhưng đặc tính chung của các loại đạm thực vật là không 'hoàn chỉnh' vì thường không có sự cân đối và thiếu các axit amin tối cần thiết cho cơ thể (essential amino-acid). Do đó, khi ăn nhiều đạm thực vật không cân đối, cơ thể sẽ không tổng hợp được các protein cần thiết, gây khó khăn cho việc tiêu hóa, đặc biệt là với trẻ em đang ở tuổi phát triển.

Mặt khác, trẻ nhỏ nếu chỉ ăn sữa hạt sẽ bị thiếu sắt, kẽm và những axit amin thiết yếu do các vi chất dinh dưỡng có nguồn gốc thực vật thường khó hấp thu.

Trẻ uống sữa bò có chiều cao vượt trội hơn. Ảnh minh họa

Một nghiên cứu được tiến hành năm 2017 của tạp chí dinh dưỡng Mỹ nhận thấy rằng trẻ không uống sữa bò sẽ thấp hơn khoảng 0,4 cm. Kết quả này dựa trên hơn 5000 đứa trẻ từ 2 đến 6 tuổi ở Canada và so sánh chiều cao giữa nhóm trẻ uống sữa bò với nhóm trẻ không uống sữa bò. Thậm chí cùng là trẻ 3 tuổi nhưng em bé uống 3 cốc sữa bò mỗi ngày sẽ cao hơn em bé uống sữa khác sữa bò đến 1,5 cm.

Vì thế, nếu bố mẹ muốn giảm bớt sữa bò và hướng trẻ sử dụng sữa thực vật nhiều hơn thì hãy trao đổi với bác sĩ nhi khoa để đảm bảo trẻ có đủ chất dinh dưỡng, nhất là là canxi.