Chỉ cần lấy một vài giọt máu cũng đã giúp phát hiện kịp thời các bệnh lý ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển sau này của trẻ. Tuy nhiên, không phải bà mẹ nào cũng biết đến tác dụng của dịch vụ lấy máu gót chân cho bé sau sinh.
1. Tác dụng của dịch vụ lấy máu gót chân
- Lấy máu gót chân cho trẻ sơ sinh là một xét nghiệm sàng lọc sơ sinh nhằm giúp phát hiện sớm những bệnh lý ngay tại những ngày đầu bé chào đời. Từ đó, các bác sỹ sẽ có các hướng điều trị kịp thời để giảm tỉ lệ tử vong sơ sinh, giảm tỉ lệ chậm phát triển tâm thần kinh và thể chất, đồng thời giảm gánh nặng cho gia đình và xã hội.
- Phần lớn những bệnh lý rất khó để phát hiện và chẩn đoán ở trong thời kỳ sơ sinh. Đến lúc có dấu hiệu lâm sàng và các xét nghiệm đã được chứng minh thì đã ở giai đoạn muộn và không còn có khả năng hồi phục hoàn toàn, đặc biệt đối với các chức năng hoạt động của hệ thần kinh trung ương, cũng như trí tuệ và tinh thần của trẻ.
Vì vậy, việc lấy máu gót chân sơ sinh và làm sàng lọc ngay khi trẻ sinh ra là cực kỳ cần thiết và có ý nghĩa bởi vì khi bé mới chào đời trẻ thường chưa có triệu chứng bệnh. Khi đã có triệu chứng thì các tổn thương lên não dẩn đến trẻ đã bị tàn phế thì mọi thứ trở nên mất hoặc giảm giá trị. Trong khi đó, việc được sàng lọc sớm và điều trị ngay trong thời kỳ sơ sinh sẽ mang lại hiệu quả rất cao, giúp cho trẻ có cơ hội trở thành người bình thường, đồng thời chi phí điều trị cũng rất rẻ.
2. Các xét nghiệm xét nghiệm sàng lọc sơ sinh hiện nay
Hiện nay, các nhà khoa học đã có thể xác định trên 500 rối loạn chuyển hoá liên quan đến nội tiết và chuyển hóa di truyền. Tuy nhiên, mỗi quốc gia dựa vào tình hình kinh tế và tỷ lệ mắc bệnh, khả năng chẩn đoán và điều trị khỏi để lựa chọn những bệnh lý để có thể đưa vào trong chương trình sàng lọc sơ sinh một cách phù hợp. Hiện nay, ở nước ta, hầu như các bệnh viện đã đều thực hiện sàng lọc được ba bệnh lý rất hiếm gặp nhưng lại rất nguy hiểm. Đặc biệt có ảnh hưởng nặng nề đến sự phát triển sau này của trẻ. Bao gồm:
Xét nghiệm bệnh thiếu men G6PD
Đây là một loại xét nghiệm tầm soát sự thiếu hụt của enzym G6PD ở trẻ. Trẻ bị thiếu men G6PD đa số không có đủ men glucose-6-phosphate để có thể giúp cho tế bào hồng cầu hoạt động bình thường. Màng tế bào hồng cầu sẽ dễ bị vỡ dẫn đến đến hiện tượng tán huyết. Nếu tán huyết kéo dài sẽ làm trẻ thiếu máu. Cơ thể bé sơ sinh bị thiếu men G6PD làm cho hoạt động tế bào gan giảm dẫn đến không kịp chuyển hóa để đào thải kịp chất này làm cho em bé bị vàng da và vàng mắt. Vì vậy việc phát hiện sớm và thận trọng khi dùng thuốc và theo dõi vàng da kéo dài bất thường ngay trong những ngày đầu là vô cùng quan trọng.
Xét nghiệm bệnh suy giáp bẩm sinh
Xét nghiệm này nhằm để sớm phát hiện được bệnh suy giáp bẩm sinh, khi mà cơ thể của trẻ không tự sản xuất hay sản xuất hormon tuyến giáp không đủ. Hormon tuyến giáp rất cần thiết cho sự phát triển của não bộ và cơ thể của trẻ từ lúc sinh ra cho đến khi trưởng thành. Việc phát hiện sớm và chữa trị bổ sung đủ lượng hormon ngay ở trong 2 tuần đầu sẽ giúp cho trẻ phát triển bình thường về cả thể chất và tinh thần.
Xét nghiệm tăng tuyến thượng thận
Đây là xét nghiệm phát hiện bệnh tăng sinh tuyến thượng thận bẩm sinh và một bệnh lý rối loạn tổng hợp hormon tuyến thượng thận ở trẻ sơ sinh dẫn đến biểu hiện ở các thể bệnh khác: mất muối gây tử vong, mơ hồ về giới tính ở bé gái. Việc phát hiện sớm giúp điều trị kịp thời, giảm thiểu tình trạng nam hóa cơ quan sinh dục ngoài gây nhầm lẫn giới tính ở trẻ gái. Việc điều trị sớm ít bị ảnh hưởng tâm lý và giảm khả năng phải tạo hình cơ quan sinh dục ngoài khi bé gái lớn lên.
Bên cạnh đó, ở một số các bệnh viện và trung tâm sàng lọc đã tiến hành thực hiện được thêm nhiều gói sàng lọc sơ sinh cao cấp, số lượng bệnh phát hiện được rất cao, lên đến hơn 50 bệnh, trong đó dã có thêm một số nhóm bệnh thuộc rối loạn chuyển hóa axit béo, rối loạn chuyển hóa axit ami, rối loạn chuyển hóa axit hữu cơ,...
Sàng lọc trước sinh và sơ sinh để có những đứa con khỏe mạnh
Lợi ích của việc sàng lọc sau sinh cho trẻ
Mẹ bầu nên biết về xét nghiệm sàng lọc suy giáp bẩm sinh
Thời gian lấy máu gót chân ở trẻ sơ sinh
Vì sao nên "bắt buộc" lấy máu gót chân cho trẻ sau sinh?
3. Phương pháp tiến hành
- Các bé sơ sinh từ 2-7 ngày tuổi là đối tượng được tiến hành xét nghiệm sàng lọc sơ sinh. Trong đó xét nghiệm nên được diễn ra khi bé đủ 48 giờ sau sinh để sớm có kết quả và giúp bảo vệ bé hiệu quả tốt nhất. Trong trường hợp các bé sinh non, thiếu cân, bé nên được đưa đi để lấy máu gót chân trước ngày thứ 20.
- Bé sẽ được lấy 2 giọt máu ở gót chân vào giấy thấm máu và để khô rồi được gửi đến trung tâm tiến hành xét nghiệm. Kết quả xét nghiệm sẽ được trả về sau khoảng 24-72 giờ. Nếu các bé mắc bệnh, bố mẹ sẽ được các bác sĩ có chuyên môn tư vấn về các biện pháp xử lý và chữa trị đồng thời cách chăm sóc bé để con có thể hồi phục sớm và phát triển bình thường.
- Dịch vụ sàng lọc sơ sinh tại Việt Nam: Hiện nay, hầu hết các bệnh viện lớn đều có các dịch vụ lấy máu gót chân để làm xét nghiệm sàng lọc sơ sinh như: Bệnh viện Hùng Vương, Bệnh viện Từ Dũ, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, Bệnh viện Phụ sản Trung Ương, Bệnh viện Việt Pháp, Bệnh viện Bạch Mai... Ngoài ra, cũng có một số bệnh viện, chi phí sinh nở có bao gồm dịch vụ này. Bên cạnh đó, cũng có rất nhiều trung tâm sàng lọc sơ sinh tại một số tỉnh, thành phố trong cả nước có dịch vụ tiến hành làm xét nghiệm tại nhà và với nhiều lựa chọn gói sàng lọc bệnh lý khác nhau. Giá dịch vụ này khoảng hơn 3 triệu đồng.
Tốt nhất trước khi sinh, bố mẹ nên tìm hiểu kỹ, trao đổi trực tiếp với bệnh viện đăng kí để được thực hiện dịch vụ lấy máu gót chân cho bé phù hợp. Vì việc lấy vài giọt máu ở chân hoàn toàn không gây nguy hiểm gì cho trẻ mà lại giúp trẻ được phát triển toàn diện hơn và tránh những biến chứng nguy hiểm có thể làm trẻ bị khuyết tật hoặc tử vong.
Xem thêm:
- Thời gian lấy máu gót chân ở trẻ sơ sinh
- Vì sao nên "bắt buộc" lấy máu gót chân cho trẻ sau sinh?
Thấy hữu ích thì LIKE và SHARE ngay nhé!