Tránh các biến chứng bệnh COPD trong mùa nóng

Dưới đây là thông tin chi tiết hơn về các vấn đề bệnh nhân COPD có thể gặp phải khi thời tiết nóng và cách ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng vào mùa hè.

Mấy ngày vừa qua nhiệt độ thường xuyên 39-40 độ C ảnh hưởng không nhỏ tới sức khỏe của người dân. Riêng đối với những người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), nhiệt độ nóng mùa hè không chỉ gây khó chịu, mà có thể là “kẻ gây rối giấu mặt” dẫn đến các biến chứng nguy hiểm tính mạng.

Chứng khó thở trầm trọng hơn

Khi nhiệt độ nóng lên, mức độ khó thở của bệnh nhân COPD có thể nặng hơn bình thường. Đó là do nhiệt độ cực đoan vào mùa hè thường ảnh hưởng tiêu cực đến toàn bộ cơ thể. Chúng ta luôn cố gắng duy trì nhiệt độ cơ thể bình thường, khoảng 37 độ C.

Khi tiếp xúc với điều kiện thời tiết khắc nghiệt, chẳng hạn như trong mùa hè nắng nóng cao, cơ thể phải tốn thêm năng lượng để cố gắng hạ nhiệt nhằm duy trì nhiệt độ cơ thể ở mức bình thường. Yêu cầu năng lượng bổ sung này khiến cơ thể đòi hỏi nhiều oxy hơn.

Nếu bị COPD, người bệnh đã sử dụng chủ yếu năng lượng của mình chỉ để thở, chứ không phải các hoạt động khác. Vì vậy, người bệnh dễ rơi vào khó thở hơn khi nhiệt độ khắc nghiệt. Cơ thể bị buộc phải sử dụng nhiều năng lượng hơn trong khi đã dành phần lớn năng lượng để duy trì cân bằng nhiệt độ cơ thể.

Co thắt phế quản trong COPD nặng hơn

Đối với những người bị COPD có đường hô hấp bị viêm và kích ứng sẵn, hít thở không khí nóng có thể dẫn đến co thắt phế quản nặng hơn.

Viêm phế quản mạn.

Trong tình trạng co thắt phế quản, cơ trơn của đường hô hấp co thắt lại, làm giảm khẩu kính của đường hô hấp. Sự giảm kích thước của đường dẫn khí khiến cho không khí vào hoặc ra khỏi phổi khó khăn hơn. Điều này sẽ khiến người bệnh khó thở khi hít vào và bị hụt hơi. Không chỉ là cái nóng mùa hè gây ra co thắt phế quản.

Nhiệt độ trong nhà cao làm tăng nồng độ hạt bụi trong không khí, điều này có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng COPD. Điều này cũng đúng với không khí ngoài trời khi có các chất gây ô nhiễm không khí tăng lên. Chúng ta đã biết rằng các chất gây ô nhiễm không khí ngoài trời có liên quan đến các đợt tái phát cấp của COPD và tăng tỷ lệ tử vong.

Ngăn ngừa các biến chứng COPD trong mùa hè

Trong khi chúng ta không thể kiểm soát thời tiết, chúng ta có thể kiểm soát môi trường tiếp xúc với nhiệt độ và độ ẩm cực cao. Dưới đây là một số bước bạn có thể thực hiện để đánh bại cái nóng trong mùa hè và làm hít thở dễ dàng hơn:

Uống nhiều chất lỏng: Trong những tháng mùa hè nóng bức, bạn nên tăng lượng nước uống bất kể mức độ hoạt động hoặc tình trạng khát nước của bạn. Mất nước từ cơ thể qua mồ hôi có thể dao động từ 0,3 lít mỗi giờ trong môi trường ít vận động, lên đến 0,6 lít mỗi giờ với sự kết hợp của nhiệt độ cao và hoạt động thể chất. Nếu bạn không bù đắp cho sự mất nước này với lượng nước uống đủ, bạn có thể nhanh chóng bị mất nước

Mặc quần áo và sử dụng kem chống nắng thích hợp: Nắng nóng làm cho cơ thể bạn trở nên khó khăn và áp lực hơn, vì vậy hãy dùng các thiết bị che nắng và kem chống nắng khi đi ra ngoài, ngay cả khi bạn không có kế hoạch làm việc dưới ánh mặt trời trực tiếp. Giữ mát bằng cách mặc quần áo nhẹ, màu sáng, rộng rãi. Nhiều người bị COPD thiếu vitamin D, vì vậy bạn có thể áp dụng các thiết bị chống nắng sau khi đã phơi nắng trong vòng 5 - 10 phút.

Lập kế hoạch cho các hoạt động của bạn một cách cẩn thận: Nếu phải ra ngoài, hãy bố trí đi lại vào sáng sớm hoặc sau khi mặt trời lặn.

Giữ mát cơ thể: Nếu có thể, hãy ở trong nhà, trong phòng có máy lạnh. Nếu bạn không có máy lạnh, lên kế hoạch đi đến những nơi như thư viện, trung tâm mua sắm hoặc nhà của một người bạn hoặc thành viên gia đình có máy lạnh. Tăng cường tắm mát để giảm nhiệt độ cơ thể. Tránh các hoạt động liên quan đến việc sử dụng thêm năng lượng.

Tránh hoạt động dư thừa: Bạn sẽ có khả năng chịu đựng được sức nóng nếu bạn tránh các hoạt động thể chất vất vả hoặc tập thể dục trong những ngày nắng nóng. Nhưng điều quan trọng cần lưu ý là tập thể dục là rất quan trọng đối với những người bị COPD và có thể không chỉ cải thiện chất lượng cuộc sống của bạn mà còn tăng sự sống còn của bạn. Vì vậy, tốt nhất bạn nên tập thể dục ở nơi có máy điều hòa. Cần tăng cường bổ sung nhiều nước khi bạn hoạt động thể chất và làm việc trong môi trường nóng.

Uống thuốc theo hướng dẫn: Nhớ uống thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ. Nếu bạn có sử dụng oxy, hãy nói chuyện với bác sĩ về các yêu cầu oxy của bạn trong những tháng mùa hè nóng bức.

Theo dõi dự báo thời tiết: Theo dõi dự báo thời tiết hàng ngày giúp bạn chuẩn bị với điều kiện thời tiết hiện tại. Cần xem xét cả nhiệt độ và độ ẩm. Chú ý đến tư vấn ô nhiễm. Như đã nói ở trên, tăng nhiệt, cho dù trong nhà hoặc bên ngoài, đều làm tăng nồng độ hạt bụi ô nhiễm trong không khí, có thể ảnh hưởng đến hơi thở của bạn. Bạn cần nhớ rằng ngay cả những giai đoạn nhiệt độ khắc nghiệt trong thời gian ngắn cũng có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng của COPD.

Tóm lại: Mùa hè có thể là thời gian tuyệt vời để tăng thời gian ra bên ngoài và tập thể dục, cả hai đều quan trọng đối với chất lượng cuộc sống của bạn. Tuy nhiên, dành một chút thời gian để quan tâm đến thông tin nhiệt độ và độ ẩm hàng ngày là tối quan trọng. Hãy nhớ rằng nhu cầu chất lỏng của bạn có thể tăng đáng kể với nhiệt độ tăng, và mất nước có thể xảy ra nhanh chóng. Thực hiện một vài bước đơn giản như nêu trên có thể giúp bạn tận hưởng những tháng mùa hè với chất lượng nhất.

TS. BS. Lê Thanh Hải

(Giám đốc BV Bệnh phổi Thừa Thiên Huế)