Chào cháu,
Theo thư cháu mô tả thì bé bị tiêu chảy cấp. Tiêu chảy cấp là bệnh thường gặp ở trẻ em với biểu hiện là đi ngoài phân lỏng tóe nước trên 3 lần/ngày, có thể kèm theo nôn, đau bụng, sốt, chán ăn, mệt mỏi, khát nước...
4 sai lầm thường gặp trong điều trị tiêu chảy cấp ở trẻ em
1. Dùng thuốc chống nôn, cầm đi ngoài: khi trẻ đi ngoài phân lỏng nhiều lần, các bà mẹ thường cho trẻ ăn lá ổi, hồng xiêm xanh... và các thuốc cầm đi ngoài khác. Trẻ ngừng đi ngoài ngay nhưng đó chỉ là khỏi bệnh giả tạo.
Hậu quả: các tác nhân gây bệnh ở lại trong đường tiêu hóa lâu hơn khiến cho bệnh lâu khỏi, thậm chí nặng lên.
2. Tự dùng kháng sinh: các bà mẹ thường tự dùng kháng sinh cho trẻ.
Ngày nay, các công trình nghiên cứu đã chứng minh rằng, trong khi trẻ tiêu chảy, cơ thể vẫn hấp thu được nước theo đường uống và hấp thu được tới 60% các thức ăn đưa vào theo đường tiêu hóa. Hơn nữa, phần lớn nguyên nhân tiêu chảy do virus nên dùng kháng sinh hoàn toàn vô ích mà còn làm trẻ mệt thêm. Do vậy chỉ dùng kháng sinh khi có chỉ định của bác sĩ, chẳng hạn do tiêu chảy đã xác định do nguyên nhân vi khuẩn hoặc tiêu chảy có biến chứng bội nhiễm, viêm phổi... Sử dụng kháng sinh sẽ làm rối loạn thêm vi khuẩn chí (vi khuẩn có ích) trong đường tiêu hóa của trẻ, làm tiêu chảy kéo dài, trẻ hấp thu càng kém.
Lưu ý: chỉ sử dụng kháng sinh khi có chỉ định của bác sĩ, áp dụng trong trường hợp tiêu chảy do vi khuẩn, amip.
3. Kiêng khem: nhiều bà mẹ cho trẻ kiêng thịt, trứng, sữa, cá... vì sợ con không tiêu hóa được. Hậu quả là trẻ bị tiêu chảy khả năng hấp thu đã bị kém đi, lại ăn thức ăn thiếu dinh dưỡng nên không có đủ năng lượng để chống đỡ với bệnh tật.
4. Bù dịch và điện giải không đúng: ngừng cho trẻ bú, chỉ cho trẻ uống nước đường hoặc cho uống oresol không đúng nồng độ quy định. Hậu quả: không bù được nước và điện giải, trẻ càng mất nước nhiều hơn, tình trạng nặng lên nhanh chóng.
Trong thư cháu không cho biết cháu đã cho bé uống nhiều thuốc là những thuốc gì. Tuy nhiên nguyên tắc điều trị tiêu chảy cấp là bù nước và điện giải mà trẻ bị mất do tiêu chảy và nôn. Việc bù nước và chất điện giải cần căn cứ vào tình trạng của bé.
- Điều trị tại nhà nếu bé mất nước mức độ A, nghĩa là: mất nước nhẹ, bé tỉnh táo, khóc có nước mắt, mắt không trũng, uống nước (bú) bình thường, lưỡi ướt. Cho bé uống nước và điện gải nhiều hơn bình thường, có thể dùng các dung dịch pha chế tại nhà như: oresol, nước cháo muối, nước gạo rang.
- Cần đưa ngay bé tới cơ sở y tế khi:
Có dấu hiệu mất nước mức độ B: kích thích, khóc không có nước mắt, lưỡi khô, khát (bú háo hức).
Có dấu hiệu mất nước mức độ C: li bì, mệt lả, mắt rất trũng và khô, khóc không có nước mắt, uống kém hoặc không thể bú được.
Dung dịch điều trị tiêu chảy:
Cách pha chế:
- Oresol là dung dịch tốt nhất điều trị tiêu chảy (một gói ORS có chứa: glucoza 20g, NaCl 3,5g, KCl 1,5g, NaHCO3 2,5g). Một gói oresol hòa tan hoàn toàn với một lít nước đun sôi để nguội. Nếu để dung dịch quá 24 giờ thì cần đổ đi và pha dung dịch mới.
- Nước cháo muối: một nắm gạo, một nhúm muối và 6 bát ăn cơm nước sạch (tương đương 1,2 lít nước), đun nhừ lọc qua giá cho trẻ uống dần.
- Nước gạo rang: 50g gạo rang vàng, cho một thìa gạt cà phê muối nghiền nát với một lít nước sôi để nguội, cho trẻ uống dần.
Cách cho uống:
- Cho bé uống ít một bằng thìa. Nếu bé nôn, đợi 10 phút sau rồi tiếp tục cho uống, nhưng cho uống chậm hơn, uống từng thìa cách nhau 2-3 phút.
Dinh dưỡng:
Với bé đang bú mẹ thì tiếp tục cho bú, tăng số bữa bú vì sữa mẹ vẫn được hấp thu tốt khi bé bị tiêu chảy và cung cấp cho bé lượng nước quý giá.
Cần cho bé ăn đủ khẩu phần. Thức ăn cần mềm, nấu kỹ, ăn ngay sau khi nấu để đảm bảo vệ sinh. Nếu phải cho bé ăn những thức ăn đã nấu sẵn thì cần phải đun lại trước khi cho ăn. Cho bé ăn thêm quả chín hoặc nước quả như: chuối, cam, xoài... Ngoài ra với những bé bị tiêu chảy kéo dài có thể cần bổ sung kẽm cho bé theo chỉ định của thầy thuốc.
Trên đây là một số thông tin cơ bản về cách xử trí khi bé bị tiêu chảy cấp. Trường hợp bé đã uống thuốc mà vẫn không đỡ thì cháu nên đua bé đi khám lại để bác sĩ giúp tìm nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả hơn.
Chúc bé mau khỏe!