Chào cháu,
Cháu chỉ nói cháu bị hen từ khi cháu học lớp 6 đến nay, cháu không nói rõ cháu đã đi khám và điều trị ở đâu, cháu đã dùng thuốc gì, bao lâu cháu bị lên cơn hen hoặc khi nào cháu bị lên cơn hen. Ví dụ cháu bị lên cơn hen khi cháu gắng sức hay cháu bị lạnh hoặc do cháu ăn các thức ăn không phù hợp như tôm, cua, cá… Theo tôi, cháu nên đi khám bác sĩ chuyên khoa dị ứng hoặc hô hấp. Hiện nay, đã có phác đồ điều trị cắt cơn, dự phòng (ngăn ngừa không để cơn hen tái phát) của Bộ Y tế. Nếu cháu tuân thủ đúng phác đồ điều trị thì cháu sẽ ít bị cơn hen tái phát, và ít bị ảnh hưởng đến sức khỏe và học tập của cháu. Cháu nên nhớ, bệnh hen là bệnh dị ứng, điều trị là lâu dài, phải tuân theo đúng yêu cầu của bác sĩ, cháu phải tái khám sau mỗi đợt điều trị thì bệnh của cháu sẽ ổn định. Một số trẻ gái bị hen nhưng sau khi lấy chồng hoặc sinh con lại khỏi. Một số trẻ bị hen hồi nhỏ nhưng đến tuổi dậy thì hoặc trưởng thành lại khỏi.
Cháu có thể tham khảo bệnh hen dưới đây:
Theo Tổ chức Y tế thế giới, hen phế quản (HPQ) ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, tính mạng người bệnh, là gánh nặng lớn đối với gia đình và xã hội do vậy việc chẩn đoán, điều trị và dự phòng HPQ đúng cách là vấn đề cần thiết.
Chẩn đoán hen không khó vì đặc trưng cơn khó thở xảy ra và tái diễn nhiều lần. Những dấu hiệu có thể nghĩ đến hen khi có một trong các triệu chứng sau:
Tiếng thở khò khè, thở rít hoặc người có tiền sử ho nhiều về đêm, khó thở tái phát nặng lên về đêm làm người bệnh thức giấc, nặng ngực; nghe phổi có ran rít, ran ngáy; các triệu chứng hen xuất hiện nặng lên khi thay đổi thời tiết, viêm nhiễm đường hô hấp, tiếp xúc với dị nguyên (bụi nhà, lông vũ, phấn hoa, hoá chất, khói than, củi, thuốc lá, mùi bếp dầu, bếp ga,...), gắng sức, uống thuốc aspirin.
HPQ là bệnh phổi mãn tính với 3 quá trình bệnh lý chính, đó là: viêm đường thở, co thắt phế quản, gia tăng tính phản ứng phế quản. Vì vậy, khi điều trị phải tác động vào cả 3 khâu trên là dùng thuốc chống viêm, giãn phế quản và giảm phản ứng phế quản.
- Thuốc giãn phế quản thường dùng như các thuốc kích thích β2 (salbutamol, ventolin, bricanyl...), thuốc nhóm xanthin (theophylin), thuốc kháng cholinergic (atrovent, tersigat,....). Các thuốc chống viêm như prednisolon, corticosteroid dạng hít (ICS) như pulmicort, symbicort, seretide... sau khi hít phải súc miệng bằng nước muối loãng để tránh khàn giọng, nấm candida miệng.
- Thuốc giảm phản ứng phế quản thường dùng là các thuốc kháng histamin tổng hợp, do tác dụng chống viêm, giãn phế quản yếu nên được sử dụng trong dự phòng hen. Các khuyến cáo nên sử dụng các thuốc giãn phế quản, thuốc chống viêm dạng phun hít vì có tác dụng nhanh, trực tiếp vào phế quản, ít gây tác dụng phụ toàn thân.
Trong HPQ dị ứng khi đã biết rõ nguyên nhân gây bệnh là loại dị nguyên nào đó, có thể áp dụng phương pháp điều trị giảm mẫn cảm đặc hiệu với chính loại dị nguyên đã gây bệnh.
Người bệnh cần phải đến khám bác sỹ ngay khi có cơn hen nặng (khó thở khi nghỉ ngơi, nói ngắt quãng, tím tái, tần số thở trên 30 lần/phút, nghe phổi im lặng, mạch trên120 lần/phút), đáp ứng với thuốc giãn phế quản chậm, không cải thiện trong 2-6 giờ sau khi điều trị bằng glucocorticoid toàn thân, diễn biến nặng lên.
* Trong điều trị dự phòng HPQ cần đạt được các mục tiêu sau: Không có triệu chứng hàng ngày, không dùng thuốc cắt cơn, không khám cấp cứu, không có cơn hen nặng, không có tác dụng phụ của thuốc, lưu lượng đỉnh buổi sáng lớn hơn 80% bình thường. Để đạt được các mục tiêu trên người bệnh cần được sử dụng các thuốc điều trị lâu dài như các loại thuốc symbicort, seretide, seroflo, cứ 3-6 tháng xem lại bước điều trị. Nếu kiểm soát ổn định trong 3 tháng có thể giảm bước.
Ngoài ra, người bệnh phải tránh tiếp xúc các yếu tố nguy cơ gây khởi phát cơn hen, thường gặp trong cuộc sống như: mạt bụi nhà (nên giặt đồ, vải trải giường, chăn, mền, đệm,...hàng tuần, giữ vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, thoáng mát); tránh xa khói thuốc lá, lò sưởi, bếp than...; không nuôi chó mèo, thú có lông trong nhà, phòng chống gián; tránh tiếp xúc với phấn hoa, nấn mốc; giữ ấm cơ thể khi thay đổi thời tiết, hạn chế tình trạng cảm cúm, viêm nhiễm đường hô hấp, không tiếp xúc với những người bị cảm cúm, nhiểm khuẩn hô hấp ....Đồng thời người bệnh cần tăng cường hợp tác với các thầy thuốc trong công tác khám chữa bệnh, kiểm soát và quản lý bệnh HPQ cũng như tham gia sinh hoạt câu lạc bộ, đọc báo, tạp chí, xem các chương trình chăm sóc sức khỏe trên các phương tiện thông tin đại chúng, dự các lớp tập huấn....để biết được những kiến thức cơ bản về phòng chống HPQ, sử dụng thuốc ngừa cơn và cắt cơn hợp lý, nhận biết những dấu hiệu nguy hiểm để có hành động xử trí hoặc tìm sự giúp đỡ của thầy thuốc.
Chúc sức khỏe!