Chào bạn,
Tiêu chảy là hiện tượng rối loạn đường tiêu hóa ở ruột khiến trẻ đi ngoài nhiều lần trong ngày (trên 3 lần/ngày). Phân của trẻ mắc tiêu chảy thường loãng, nhiều nước có khi còn chứa một vài chất không bình thường như thức ăn chưa tiêu hóa, có bọt, nhầy, máu mủ.
Trẻ bị tiêu chảy có thể do nhiều lý do, nhưng thường gặp nhất là do đường ruột trẻ bị nhiễm trùng. Tác nhân có thể là virus, vi trùng, hoặc ký sinh trùng, mỗi loại có biểu hiện và cách điều trị khác nhau. Ngoài ra, trẻ bị tiêu chảy có thể do dị ứng với thức ăn, bất dung nạp thức ăn (thường gặp bất dung nạp lactose là một loại đường có trong sữa), chế độ ăn không phù hợp với lứa tuổi, sử dụng kháng sinh kéo dài, v.v…
- Điều trị tại nhà nếu trẻ mất nước nhẹ (độ A): trẻ tỉnh, khóc có nước mắt, không trũng, uống nước (bú) bình thường, lưỡi ướt. Cho trẻ uống nước và điện giải nhiều hơn bình thường, có thể dùng các dung dịch pha chế tại nhà như: oresol, nước cháo muối, nước gạo rang. Bổ sung kẽm: 10 mg kẽm cho trẻ dưới 6 tháng tuổi từ l0-14 ngày. Kẽm góp phần giúp giảm thời gian và độ nặng của tiêu chảy, đồng thời giúp giảm nguy cơ tiêu chảy trong thời gian tới.
- Đưa ngay trẻ tới cơ sở y tế khi:
+ Có dấu hiệu mất nước mức độ B: trẻ kích thích, khóc không có nước mắt, lưỡi khô, khát (bú háo hức).
+ Có dấu hiệu mất nước mức độ C: trẻ li bì, mệt lả, mắt rất trũng và khô, khóc không có nước mắt, uống kém hoặc không thể bú được.
* Những điều lưu ý khi điều trị cho trẻ tiêu chảy tại nhà (mất nước mức độ A):
- Tiếp tục cho trẻ bú mẹ, tăng số bữa bú vì sữa mẹ vẫn được hấp thu tốt, khi trẻ bị tiêu chảy và cung cấp cho trẻ lượng nước quý giá.
- Cho uống nước và điện giải nhiều hơn bình thường. Cho trẻ uống 50ml sau mỗi lần tiêu chảy. Có thể dùng các dung dịch pha chế ở nhà như: nước cháo muối. Cách nấu: một nắm gạo, một nhúm muối và 6 bát ăn cơm nước sạch (tương đương 1,2 lít nước), đun nhừ lọc qua giá cho trẻ uống dần. Nước gạo rang. Cách chế biến: 50g gạo rang vàng, cho một thìa gạt cà phê muối nghiền nát với một lít nước sôi để nguội, cho trẻ uống dần. Dung dịch oresol (pha theo đúng hướng dẫn trên gói thuốc, nếu sau 24 giờ trẻ không uống hết phải đổ bỏ nước, pha gói khác).
- Cách cho trẻ uống: cho uống ít một bằng thìa. Nếu trẻ nôn, đợi 10 phút sau rồi tiếp tục cho uống, nhưng cho uống chậm hơn, uống từng thìa cách nhau 2-3 phút. Sau 4 giờ đánh giá lại tình trạng mất nước. Nếu có các dấu hiệu nặng, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế, để điều trị.
Người chăm sóc trẻ phải thường xuyên rửa tay bằng xà phòng trước khi chăm sóc hoặc chế biến thức ăn cho trẻ, sau khi đi ngoài, thay tã cho trẻ.
Gia đình phải sử dụng hố xí hợp vệ sinh.
Tiêm chủng đầy đủ cho trẻ. Uống vắc-xin ngừa tiêu chảy do rotavirus.
Trên đây là một số thông tin cơ bản xử trí khi trẻ bị tiêu chảy. Trường hợp trẻ đã uống thuốc mà vẫn không đỡ, phải đưa trẻ đi khám lại để bác sĩ tìm nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả hơn.
Chúc sức khỏe!