THẮC MẮC

Nam 18 tuổi không tăng được cân

Chào Bác sĩ! Cháu năm nay 18 tuổi, là nam giới. Từ năm 17 tuổi cháu cân được 48 cân giờ cháu 18 tuổi cháu cân lúc 46 lúc 49 cân ạ cháu cao 1m67 giờ cháu làm thế nào để tăng được cân ạ?

Tư vấn

Chào cháu,
Để đánh giá sự phát triển cơ thể người ta thường dựa vào chỉ số BMI [BMI = Cân nặng/(chiều cao)2], trong đó, cân nặng tính theo kg, chiều cao tính theo m. Hiện tại cháu cao 1m67, nặng 46-49kg, như vậy BMI của cháu là 16,5-17,6, cháu có thể trạng gầy.
Cơ thể cháu gầy, không tăng cân có thể do các nguyên nhân sau:
1. Khả năng hấp thu và tiêu hóa kém: thường hay bị rối loạn tiêu hóa, đi ngoài phân sống, phân lúc lỏng, lúc táo bón, đi nhiều lần trong một ngày.
2. Chuyển hóa cơ bản cao: sờ vào da bao giờ cũng thấy nóng hơn những người béo. Những người có chuyển hóa cơ bản cao sẽ tiêu hao năng lượng nhiều hơn, trung bình mỗi người cần 1.200 - 1.400 kcalo/ngày.
3. Chế độ ăn uống: như ăn ít, thức ăn không đủ chất dinh dưỡng, ăn ít chất béo và chất ngọt, ăn uống không cân đối, hợp lý, ăn uống thất thường… Ngoài ra, khi cháu có thói quen ăn không hợp lý, chế độ ăn nghèo nàn, không ăn được chất béo… cũng khiến cho cơ thể cháu không thể tăng cân.
4. Cơ thể bị mắc một số bệnh lý
- Bệnh chuyển hóa và tiêu hóa như: lao, ung thư, rối loạn tiêu hóa, tắc mật, viêm loét dạ dày tá tràng, giun sán… khiến cho quá trình chuyển hóa của cơ thể hay việc hấp thu các chất dinh dưỡng kém.
- Yếu tố về nội tiết: như bệnh tiểu đường, Basedow…
- Yếu tố về tâm lý: như chán ăn do rối loạn tâm thần, …
5. Thói quen không lành mạnh:
- Thiếu ngủ: Thường xuyên thức khuya hay ngủ quá ít, khó ngủ, ngủ không đủ giấc, giấc ngủ không sâu sẽ khiến cho cơ thể bị suy nhược, lý do vì khi cháu thức cơ thể sẽ tiêu hao năng lượng nhiều hơn khi ngủ.
- Làm việc quá sức: Khi cháu làm việc nhiều, mức tiêu hao năng lượng nhiều hơn mức năng lượng nạp vào cơ thể, nên cháu sẽ nhanh chóng gầy và không tăng cân.
- Stress: như việc học tập căng thẳng, nhiều áp lực khiến cho tinh thần cháu không được thoải mái, ăn uống không ngon miệng.
- Do thói quen xấu: như nghiện thuốc lá, cà phê, rượu, bia…
6. Ngoài ra, còn có thể do nguyên nhân di truyền.
* Những lời khuyên dưới đây có thể giúp cháu tăng cân:
1. Chế độ ăn uống khoa học
- Tăng cân cũng cần có quá trình, nếu cơ thể cháu vẫn ăn uống bình thường thì cháu chỉ cần thay đổi một vài thói quen ăn uống, sinh hoạt, kết hợp với chế độ tập luyện là được.
- Cháu nên ăn làm nhiều bữa nhỏ, trong đó có 3 bữa chính và 2-3 bữa phụ (chuối, sữa, bánh, chè ngọt,..) vào một giờ cố định, trước khi đi ngủ khoảng 30 phút, cháu nên uống thêm 1 ly sữa.
- Cháu cần ăn các thức ăn có chứa các nhóm chất dinh dưỡng như: bột đường (cơm, phở, bánh mì, xôi...), chất đạm (thịt, cá, trứng, tôm, cua…), chất béo (dầu, mỡ, bơ, lạc, vừng, đậu phộng), các loại rau và hoa quả.
- Nên ăn đa dạng các loại thực phẩm để tránh bị ngán và ăn được nhiều hơn.
- Cháu cần ưu tiên ăn các nhóm thức ăn giàu năng lượng và giàu chất béo, ngọt như sữa tươi, sữa bột nguyên kem các loại, bánh kem, chocolate, chè, thịt quay.
- Chế biến món ăn theo cách chiên, xào, súp có nước béo.
- Sau mỗi bữa ăn chính, cháu hãy uống thêm một1 ly sữa bột nguyên kem (khuấy nhiều sữa - hơi đặc). Tối thiểu mỗi ngày 2 ly và quan trọng nhất là 1 ly sữa vào buổi tối trước khi đi ngủ.
2. Chế độ tập luyện:
- Trường hợp của cháu, nên có kế hoạch tăng cân đồng thời với việc có vóc dáng đẹp, vì vậy, cháu nên chọn cách tập thể dục, nhưng không phải đá bóng hay bóng chuyền, mà tốt nhất là tập tạ vào các buổi sáng, chiều hàng ngày, mỗi lần tập khoảng 30 phút, cố gắng tập đều các ngày trong tuần.
- Nếu có điều kiện, cháu nên tập thể hình là rất tốt, nó sẽ giúp cháu có cơ thể cường tráng, săn chắc.
- Một điều lưu ý là cháu phải chịu khó tập luyện thường xuyên hàng ngày thì hiệu quả sẽ cao hơn rất nhiều.
3. Chế độ sinh hoạt :
- Cháu nên tránh thức khuya, ngủ đủ 8 tiếng mỗi ngày, tối đi ngủ trước 10h30. Ngủ sâu, đủ giấc cũng giúp cháu lên cân.
- Cố gắng duy trì một tinh thần thoải mái, tránh các stress.
- Cháu không được làm việc quá sức và nên từ bỏ những thói quen xấu (nếu có) như không hút thuốc lá, hạn chế uống rượu, bia…
4. Phát hiện sớm, điều trị kịp thời, tích cực các bệnh lý liên quan (nếu có), đặc biệt là các bệnh đường tiêu hóa.
Một trong những điều hết sức quan trọng khi muốn cải thiện trọng lượng cơ thể đó là cháu cần phải đi tìm nguyên nhân của việc không tăng cân. Nếu lý do nằm ở vấn đề hấp thụ thì cháu có thể điều trị bằng men tiêu hóa. Nếu nguyên nhân không nằm trong các lý do trên, thì cháu nên đến cơ sở y tế để được khám, xác định nguyên nhân và điều trị thích hợp.
Chúc cháu sớm tăng cân!