Bệnh tâm lý có ảnh hưởng đến bỏ thuốc lá?

Mối quan hệ giữa việc hút thuốc lá và tâm lý rất phức tạp, dẫn đến việc bỏ hút rất khó khăn. Tuy nhiên, vẫn có nhiều bằng chứng cho thấy những người có vấn đề về tâm lý có thể bỏ hút thuốc một cách an toàn.

Tác động của thuốc lá tới thần kinh

Ai ai cũng đều nhận thức được ảnh hưởng của việc hút thuốc đối với sức khỏe, chẳng hạn như tăng nguy cơ ung thư và bệnh phổi. Không chỉ vậy, hút thuốc còn ảnh hưởng đến tâm lý cũng như tâm thần của người hút. Đặc biệt, nếu người hút thuốc đang mắc phải vấn đề tâm thần nhất định như tâm thần phân liệt, trầm cảm… thì hậu quả do thuốc lá gây ra còn nghiêm trọng và khó kiểm soát hơn rất nhiều. Những tác động của thuốc lá đối với tâm lý bao gồm:

Tăng nguy cơ rối loạn tâm thần

Nhiều người tin rằng hút thuốc lá cải thiện khả năng tập trung và cải thiện các triệu chứng của bệnh tâm thần phân liệt. Tuy nhiên, lợi ích này chưa được cộng nhận và hiện tại, hút thuốc chỉ đơn giản là xoa dịu cơn nghiện nicotine. Hút thuốc cũng liên quan đến các vấn đề tâm lý tương tự như lo âu hay lạm dụng rượu.

Cản trở tác dụng của thuốc điều trị

Hút thuốc lá gây trở ngại cho những người uống thuốc để chữa một số bệnh tâm thần, chẳng hạn như tâm thần phân liệt và trầm cảm. Nó ảnh hưởng đến liều lượng của thuốc; một số loại thuốc có thể cần phải được tăng lên, một số có thể cần phải được giảm xuống và tác dụng những loại thuốc bị thay đổi hoặc mất đi tác dụng.

Tăng căng thẳng

Nhiều bằng chứng cho thấy rằng việc hút thuốc lá thực sự gây ra căng thẳng và những người bỏ hút thuốc lá, sau một thời gian, sẽ giảm bớt căng thẳng, lo lắng và chán nản. Hút thuốc sẽ chỉ giúp bạn tạm quên đinhững căng thẳng từ triệu chứng cai nghiện, như buồn, lo lắng, căng thẳng, trầm cảm và kém tập trung vì căng thẳng sẽ trở lại cho đến khi châm điếu tiếp theo.

Sự kỳ thị từ xã hội

Ngày càng có nhiều nơi công cộng không cho hút thuốc lá, do đó, có rất ít nơi người hút thuốc cảm thấy thoải mái. Hút thuốc cũng làm ảnh hưởng đến hình dáng bên ngoài của một người, chẳng hạn như vàng các ngón tay và răng, và nó ám mùi vào quần áo và mùi tóc. Sự kỳ thị này ảnh hưởng đến cách mà xã hội nhìn nhận người hút thuốc, và cách mà người hút nhìn nhận chính mình.

Ảnh hưởng tài chính

Nói chung những người hút thuốc sẽ có khó khăn về tài chính hơn. Một người đang hưởng lương hưu và hút 40 điếu thuốc một ngày có thể được chi gần một phần ba thu nhập của họ cho thuốc lá.

Phương pháp hỗ trợ bạn cai thuốc lá

Nếu bạn hút thuốc và có một vấn đề tâm lý, bạn vẫn có thể bỏ thuốc lá, nhưng sẽ gian truân hơn một chút. Tính trung bình, người bệnh tâm thần sẽ phải trải qua 7-8 thất bại trước khi thực sự bỏ được thuốc lá. Những thông tin cung cấp dưới đây hi vọng sẽ giúp bạn có thêm động lực và phương pháp để bỏ thuốc lá thành công.

Trước hết, việc quyết định bỏ thuốc phải đến từ chính bản thân bạn, chứ không phải do gia đình hay ai đó bảo ban. Có nhiều cách khác nhau để bỏ thuốc: một số người ‘’dừng ngay lập tức”, số khác giảm hút thuốc cho đến khi họ bỏ thuốc lá. Việc cố gắng để bỏ thuốc lá đòi hỏi phải có kế hoạch. Hãy tìm kiếm sự trợ giúp từ xung quanh, bạn bè người thân, tổ chức tư vấn hay từ những người đã cai thuốc thành công. Một số người dùng đến các loại thuốc giúp cai thuốc lá, có thể giúp bạn khỏi những triệu chứng khi cai nghiện và khi thèm thuốc.

 Có ba loại thuốc đó là:

• Liệu pháp thay thế nicotine (NRT);
• Bupropion (Zyban);
• Varenicline (Champix).

Luôn nhớ rằng những loại thuốc này cần phải được sử dụng theo chỉ dẫn để có hiệu quả, và khuyến cáo giám sát chặt chẽ khi sử dụng Zyban hoặc Champix.

Những điều cần lưu ý khi quyết định bỏ thuốc lá

Nếu đã quyết định bỏ thuốc lá, trước hết, bạn phải lưu ý những điều sau đây.

Dược phẩm

Kế hoạch bỏ thuốc lá có thể ảnh hưởng đến bất kì loại thuốc nào bạn đang uống để điều trị các vấn đề tâm lý. Nếu bạn quyết định ngưng hút thuốc, các bác sĩ cần theo dõi để quyết định xem có cần thay đổi liều lượng thuốc hay không. Cho dù vậy mọi thay đổi là rất nhỏ, không ảnh hưởng như việc hút thuốc và không nên để việc thay đổi liều cản trở việc bỏ thuốc.

Bệnh tái phát

Có rất ít bằng chứng cho thấy những người bị tâm thần phân liệt bỏ hút thuốc lá có nguy cơ bị rối loạn tâm thần. Các bằng chứng cho thấy tác động của việc ngưng thuốc đối với chứng trầm cảm vẫn còn chưa rõ: một số nghiên cứu cho thấy rằng ngưng hút thuốc làm giảm tỷ lệ mắc bệnh trầm cảm, những nghiên cứu khác lại đưa ra kết quả ngược lại. Vì vậy những người mắc tâm thần phân liệt hay có tiền sử bị trầm cảm có kế hoạch bỏ thuốc cần được bác sĩ theo dõi.

Chuẩn bị cho triệu chứng cai

Khi bỏ thuốc lá, bạn có thể gặp một số triệu chứng cai nghiện như buồn, giận dữ, lo âu, trầm cảm, dễ bị kích thích, bồn chồn và kém tập trung. Những triệu chứng tâm thần này sẽ giảm đi sau khoảng hai tuần rời xa điếu thuốc. Thay đổi tâm trạng là triệu chứng hoàn toàn bình thường đối với bất cứ những ai muốn từ bỏ thuốc lá. Nếu bạn có bất kỳ mối quan tâm nào khác, hãy nói chuyện với bác sĩ để được tư vấn và theo dõi kịp thời.

Chúc bạn sớm thành công trở thành người không hút thuốc lá.

Bạn có thể tìm hiểu thêm về hành trình cai thuốc lá: Cai thuốc lá hiệu quả (giai đoạn 1)